17 ağustos 1999'da , 03.02'de , 45 saniye süre ile , merkez üssü gölcükten başlayıp özellikle kocaeli'yi , sakarya'yı , avcılar'ı ve etrafındaki daha nice semtleri vurmuş deprem.
goruntuleri akillardan silinmeyen deprem ki belki silinmemelidir de zira unutmuyoruz ama bir sey de yapmiyoruz. hala istanbul depremi bekliyoruz, hala ..,.. ve .. bolgeleri yikilacak, milyonlarca kisi olecek laflarini duyuyoruz ve hala oturup bekliyoruz. ne bir sey yapiyoruz ne de ne yapmamiz gerektigini biliyoruz. *
8 yıl ardan kocaman * sekiz yıl geçmiş dile kolay. bu felaketi yaşayanlar artık kendilerine yep yeni bir hayat kurmuşlardır muhtemelen. yıkılan hayatlar yeniden yeşerdi mi acaba? hala o eski sevdiği insanların hayaliyle yasayanlar kaldı mı acaba?
17 ağustos 1999, bu ülkenin depremle yatıp depremle kalktığını herkese öğreten bir tarihtir.
aslında anlatacak çok şey var o gün ve o felaketle ilgili. ancak bunlar istanbul'da depreme gecenin o saatinde uyanıkken yakalanan birinin anıları niteliğinde olacaktır. 17 ağustos 1999 depreminde "bölgede" bulunan vampirlerimizin, bu felaketi tarihe kendi yaşadıklarıyla not düşmesi gerekir. ama lanet ede ede, ama ağlaya ağalaya yazılacak tanımlarıyla "yaşadıklarını" bizlerle paylaşması gerekir,
binalar da kötü, binaların yeri de. zeminin durumuna hiç bakılmamış, fay hattının yerine dair her hangi bir çalışma yapılmamış. kötü binalar zaten yıkıldı, iyi olsalar da kötü zemin ya da fay hatları üzerindeki binalar da gitti. dünyanın binası yıkılsın, kimin umurunda, içinde sevdiklerimiz, yokken. Felaketlerden ders almayı bir türlü başaramayan memleket insanımıza, hükümetlerimize daha nasıl bir uyarı yapılabilirdi ki o kadar insanın canına mal olanı varken. aradan 11 sene geçmiş. neler yapıldı bu sürede;
- deprem yönetmeliği iyileştirildi; depreme dayanıklı yapıların nasıl yapılacağına dair kurallar netleştirildi.
- kontrol ; yapı denetim firmaları ile inşaatların her aşamasının kontrol edilmesinin sağlanmasına çalışıldı. ne kadar başarılı olduğunu ilk sınav da göreceğiz.
- araştırmalar; özellikle marmara denizi altında kalan fay hatlarının incelenmesi için gerekli araştırmalar fazlasıyla yapıldı. hiç bilinmeyen marmara denizi dünyanın en iyi bilinen denizi haline geldi.
- afet koordinasyon merkezleri açıldı. deprem sonrasına dair planlamalar yapıldı.
- deprem erken uyarı sistemleri kuruldu. deprem olduğu anda yayılan sinyallerle doğalgaz şebekesinin kapatılması ile olası yangınların önüne geçilmeye çalışıldı.
- sivil savunma ve arama kurtarma teşkilatları kuruldu, techizatlandırıldı, geliştirildi.
- kızılay modernleştirildi.
- kritik durumdaki yollar, köprüler, tüneller depreme dayanıklı hale getirildi.
- olumsuz raporu olan okul ve hastanelerde onarım güçlendirme çalışmaları yapıldı.
bu çalışmalar azımsanmayacak şeylerdir. deprem zararının azaltılmasında, daha çok insanın kurtulmasında önemli katkıları olacaktır. fakat yapılması gereken en önemli konuya hala çözüm bulunamamıştır. en ufak bir depremde bile yıkılacağı kesin olan yapıların yenilenmesi faaliyetleri, diğer bir adıyla kentsel dönüşüm projeleri yeterli değildir. biran önce hızlandırılarak tamamlanması gerekmektedir. bu iş için 2 yol vardır;
1- sorunlu binaların olduğu bölgeler boşaltılarak güvenli alanlara taşınmaları teşvik edilmeli, ki şehrin merkezindeki evini bırakıp kimse ücra köşelere taşınmak istemez.
2- bina sakinlerinin evlerinin alanları bir miktar daraltılara ya da ek kat çıkılmasına izin vererek, mevcut binalar yıkılır, daha iyisi, daha güvenlisi fakat daha küçüğü hak sahiblerine teslim edilir ek masrafa yol açmadan. misal 100 m2 depreme dayanıksız evi olan vatandaş yeni, 0, konforlu ve de en önemlisi depreme dayanıklı 75 m2 evine taşınabilir. bu noktada da tüm apartman sakinlerini ikna etmek zordur. tüm sakinleri yeni uygulamaya onay vermiş apartmanlarda bu işleme başlanabilir bir an önce.
ya da 3. bir yol, nasıl yapılırsa yapılır ama bir an önce gerçekleştirilir bu en önemli adım.
bir de şu var; olası depreme dair yapılan açıklamalarda istanbul da 20.000 binanın tamamen yıkılacağı, 30.000 kişinin ölebileceği tahmininde bulunuyorlar. tamamen iyimser bir görüş olduğunu düşünüyorum. bina başına 1.5 kişi yapar. her binada 20 daire her dairede 4 kişi yaşıyor kabulünü yaparsak yıkılan bir bina enkazından, binada yaşayan 80 kişiden 78,5 inin kurtulması imkansız gibi birşeydir.
umarım aynı acılar tekrarlanmaz, depreme dair kalıcı ve sağlıklı çözümler üretilmeden bu deprem gerçeğiyle karşılaşmayız.
sözlük hiçbir kurumla bağlantılı olmayan birkaç kişi tarafından düşünülmüş bağımsız bir platformdur.
sözlük içerisindeki yazıların tüm sorumluluğu yazarlarına aiittir. sözlük bu yazıların doğru olduğu hakkında bir teminat vermez.
yazılan yazıların telifi bize ait değildir, çalınız çırpınız ama kaynak gösteriniz.
